En baştan söylemem gerekir: ben psikolog ya da sosyolog değilim! Uzmanlık alanım olmayan bu konuda sıkı bir araştırma yaparak bir şeyler yazmaya çalıştım. Yazımın sonunda kaynakları paylaşacağım. Detayları merak edenler okuyabilirler.
Avustralya’da yapılan bir araştırmaya göre artık 8~11 yaş aralığındaki çocukların %95’i internet erişimine sahip. Bizim ülkemizde bu yönde bir araştırma bulamadım ancak büyük şehirlerde bu oran %50’nin üzerinde olabilir ya da git gide yükseldiğini varsayabiliriz.
Peki internete erişimi olan çocuklar sosyal medyayı nasıl kullanıyor?
Hacettepe Üniversitesi‘nden Esra Şişman Erol’un araştırmasına göre yaşı 13’ten büyük, intrnet erişimi olan çocuk ve gençlerimizin %20’sine yakını günde 4 saat ve üzeri internet sosyal medya kullanıyor.
Çocuklarımız ve gençlerimiz ders etkinlikleri için de sosyal medyayı kullanmakla birlikte daha çok aşağıdaki amaçlarla kullanıyor:
K1: Arkadaşlarımın gönderdiklerine yorum yapmak .806 |
K2: Sohbet etmek .805 |
K3: Arkadaşlarımın fotoğraflarına/yorumlarına bakmak .771 |
K4: İlginç/komik videoları paylaşmak .707 |
K5: Beğendiğim internet sitelerini paylaşmak .675 |
K6: Mesaj/e-posta göndermek .652 |
K7: Kişisel bilgilerimi/fotoğraflarımı paylaşmak .635 |
Ne gibi zararları olabilir?
USC (University of Southern California)’nın bir araştırması bu konu hakkında oldukça endişe verici sonuçlar çıkartmış.
- Anne babaların paylaştığı çocuk fotoğrafları çocuğun bu yönde bir alışkanlık kazanmasına ve narsist bir kişiliğe kayabileceği.
- Sürekli beğeni alma endişesi ile takıntılı bir hale gelmek ve kendini yetersiz hissetmek.
- Zararlı madde (sigara, alkol ve uyuşturuc/uyarıcı) kullanımını en azından denemeye kalkışmak
- Sosyal medya kullanımında geçirilen zamandan dolayı sosyal normal hayatta etkileşimde güçlükler yaşamak
- Önemli bir şeyi kaçırma korkusu, depresyon ve takıntıya yol açabiliyor.
Hiç mi faydalı tarafı yok?
Çocuklar için sosyal medyanın faydaları da var:
- Fiziksel olarak görüşmenin mümkün olmadığı arkadaşlar edinebilir, sosyal becerilerini geliştirebilirler.
- Ödev ve derslerinin gelişimi için paylaşımlar destek olma ve takım çalışması olgusunu geliştirebilir.
- Uzun süreli dostluklar kurmak mümkün olabilir.
- Fiziksel olarak mevcut dostlukların süresinin ve kalitesinin artması söz konusu
Kısıtlamak gerekir mi?
Bu konu başlığında daha kapsamlı bir yazı hazırlığı yapıyorum. Ancak burada cevap bekleneceğini düşündüğümden kısaca yazmak istedim.
Uzmanlara göre küçük yaşlarda (11 yaşına kadar ideal) hiç kullandırmamak, yaşı ilerledikçe çocuğu ve genci bilinçlendirmek suretiyle iyi kullanım alışkanlıklarını kazanmasını sağlamak temel felsefe olmalı. Çocukların size bakarak öğrendiklerini de unutmamalısınız.
Kaynaklar:
- Sosyal medya ve çocuklar – Dijital medya ve çocuk
- Kids online: The statistics – Kids Matter
- Sosyal medya kullanım amaçları ölçeğinin geliştirilmesi … – HÜ Esra Şişman Eren