Çocuğumun Teknoloji Kullanımını Ne Zaman ve Ne Kadar Kısıtlamalıyım?

Yaşadığımız dijital çağda teknolojiyi yasaklamanın faydasız olduğuna inananlardanım. Her yanımız teknoloji ile çevriliyken ve bizler her işimizi akıllı telefon ve bilgisayarlarımızla yaparken çocuklarımıza gelince yasaklamamız büyük bir ikilem olacaktır. Bu söylediklerimden, bilinmezliklerle dolu dijital dünyada çocuklarımıza rehberlik etmemek ya da kullanımlarını hiç sınırlandırmamak anlamı çıkarmayacağınızı umuyorum. İşte size, çocuklarınıza nasıl dijital ebeveynlik yapabileceğinizi anlatan bir yazı…

Amaç dijital denge olmalı

Etrafımız teknoloji ile çevrili. Bütün işlerimiz teknoloji sayesinde kolaylaşıyor. Teknolojinin faydalarını pandemi sürecinde gördük. Çocuklarımız için de aynı şey geçerli. Teknoloji doğru kullanıldığı takdirde, eğlenceli, eğitici ve çekici araçları ile her yaştan çocuğun gelişimini olumlu etkileyebilir. Çocuklarımızın yaratıcılıklarını dışa vurmalarına, öğrenmelerine, başka kültürlerle bağlantı kurmalarına, uzaktaki arkadaşları ve akrabaları ile bağlarını koparmamalarına yardımcı olabilir.

Doğru kullanılmadığındaysa, çocukların uygunsuz içeriğe ulaşmaları, zorbalığa maruz kalmaları, psikolojik ve fiziksel rahatsızlıklar çekmeleri, istismar, bağımlılık ve mahremiyetlerinin ihlali gibi olumsuzluklara yol açabildiğini bilmeliyiz.

Anne babalar olarak bu iki yönünü de bilerek teknolojiye, hem kendi yaşamımızda hem de çocuğun yaşamında dengeli bir şekilde yer vermeliyiz. Peki bunu nasıl yapacağız? Kısıtlayacak mıyız yoksa serbest mi bırakacağız?

Ailenizdeki dijital dengeyi kurmak için sihirli bir formül ya da reçete yok ne yazık ki! Her ailenin kendi dinamikleri vardır ve sizin çocuğunuz için geçerli olan bir model arkadaşınızın çocuğuna uymayabilir. Kesin olan bir şey varsa küçük yaşta sınırlama ve alışkanlıkları aşılamaya başlamak büyüdüklerinde daha iyi sonuçlar veriyor.

Tehlike işaretlerine dikkat!

“Tech Generation: Raising Balanced Kids in a Hyper-Connected World” (Teknoloji Nesli: Çevrim içi dünyada dengeli çocuklar yetiştirmek) kitabının yazarı psikolog Jon Lasser aşağıdakiişaretlere dikkat etmemizi öneriyor:

• Teknolojiye ulaşamadıklarında canları sıkılıp oyalanacak bir şey bulamıyorlar mı?
• Ekran süresi limitleri koyduğunuzda ve süreleri dolduğunda bırakma kavgaları, agresif davranışlar ve sinirlilik oluyor mu?
• Ekran süresi, uyku, okul, kişisel sorumluluklar ve sosyal zamanlarını etkiliyor mu?

Teknoloji hızla gelişiyor. Çocuğunuz bir kaç yaş daha aldığında teknolojinin de bugünkünden kat be kat farklı olacağını kestirmemiz güç değil. Çocuk büyüdükçe ve teknoloji bu hızla arttıkça dengeyi kurmak daha zor olacak gibi gözüküyor. Bu nedenle aşağıdaki hususlara dikkat!

• Günlük ekran süreleri doğru belirlendi mi?
• Uygunsuz içeriğe ulaşıyor mu?
• Kendisine fayda sağlayacak içeriklerle mi yoksa sadece vakit geçirecek içerikler le mi ilgileniyor?
• Büyük çocuklarınız varsa, sosyal medyayı doğru kullanıyorlar mı?

İlk oturtmanız geren kuralın ekran süreleri olduğunu unutmayın! Çocuğunuzun yaşına uygun ekran süresini bilmek ve bu sınırlamalara uyma alışkanlığını kazandırmak sizin göreviniz.

Dijital alışkanlıklarınızla örnek olmalısınız

Anne babalığın tarihi kadar eski bir kural. Çocuk söylediğinizi değil, yaptığınızı yapar. Evdeki dijital alışkanlıklarınızla ona örnek olmanız gerekiyor. İşte size bir kaç iyi dijital alışkanlık:

• İşten eve geldiğinizde oturup mesajlarınıza bakmak yerine, ilk iş olarak çocuğunuzla açık havaya çıkın.
• Yemek masasına telefon ve tablet taşımayın. Bu ilk iki alışkanlık sayesinde yemek bitene kadar ekran kullanmamış olacaksınız.
• Yemek sonrası kaliteli dijital içerik tüketin. Bu “seç izle” bir film, belgesel ya da birlikte oynayabileceğiniz güzel bir bilgisayar oyunu olabilir.
• Yatmadan en az 1 saat önce ekrandan uzaklaşın. Bu uyku düzensizliklerini önlemek için önemlidir.
• Yatak odanıza telefon ve tablet sokmayın. Yatak odalarına gitmeden önce herkes telefon ve tabletlerini salonda bir çekmeceye bırakabilir.
• Mobil cihazlarınızı fotoğraf çekmek, müzik dinlemek ve planlama yapmak için de kullanın.
• Sosyal medyada fotoğraf paylaşırken dikkat etmelisiniz. Çocuklarınıza sosyal medyada nazik olmayı öğretin.

Evinizin dijital kuralları olsun

Çocuklar kuralları ve düzenli yaşamayı sever. Kuralsızlık, limitlerin olmaması ve düzensizlik çocukların kaygı ve korkuyla yaşaması demektir. Bu nedenle balkondan düşmemesi için aldığınız önlemleri dijital yaşam için de almalısınız. Unutmayın bu kuralları küçük yaşlarda uygulamayı ne kadar başarırsanız büyüdüğünde o kadar rahat edersiniz.

• İlk 36 ay “0” sıfır ekran. Nedenini buradan okuyabilirsiniz.
• 36 aydan 13 yaşına kadar günlük (YAŞI-1)x10 dakika ekran süresi. Örneğin 7 yaş için 7-1=6 6X10=60 dakika. Küçük yaşlarda günlük ekran süresini ikiye bölerek kullanmak iyi fikirdir. 13 yaşından sonra günde 2 saat.
• Açılan her hesap için güçlü bir şifre, iki adımlı doğrulama ve gizlilik işlemlerini uygulamalısınız.

Bu kuralları koyup, yukarıdaki alışkanlıkları da edindiğinizde denge kurulmuş demektir. Umarım faydalı bir yazı olmuştur. Sevgilerimle…